Tarım ve Orman Bakanlığı, yasa dışı su ürünleri avcılığını önlemek amacıyla 2025 yılı içinde toplam 158 bin denetim gerçekleştirmeyi planlıyor. AA muhabirinin derlediği 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na göre, Türkiye’nin coğrafi konumu ve zengin doğal kaynakları, su ürünleri sektörü için önemli fırsatlar sunmakta.
Artan nüfus ve azalan doğal kaynaklar, su ürünleri üretiminde yetiştiricilik yönteminin avcılığa göre daha fazla yer kaplamasına yol açıyor. Bu artışta sulama ve enerji amacıyla inşa edilen gölet ve barajların da etkisi bulunuyor. Geçen yıl Türkiye'de toplam 1 milyon ton su ürünü üretiminin yüzde 41,6’sı deniz avcılığından, yüzde 3,3’ü iç su avcılığından ve yüzde 55,1’i yetiştiricilikten elde edildi. Avcılık ve yetiştiricilik dahil olmak üzere toplam su ürünleri üretiminin yüzde 18,8’i iç sularda gerçekleştirildi.
Verilere göre, 2022’de 514,8 bin ton olan su ürünleri yetiştiriciliği, yüzde 8,1 artarak geçen yıl 556 bin tona yükseldi. İç sularda alabalık, denizlerde ise çipura, levrek ve son dönemde Türk somonu üretiminde önemli artışlar gözlemlendi.
2023 itibarıyla, yıllık 536 bin ton kapasiteli 554 deniz balığı yetiştiriciliği tesisi ile yıllık 277 bin ton kapasiteli 1831 iç su balığı yetiştiriciliği tesisi olmak üzere toplam 813 bin ton kapasiteli 2385 su ürünleri yetiştiriciliği tesisi faaliyet göstermekte.
Yeni Yetiştiricilik Alanları ve Destekler
Su kaynaklarının korunması ve yasa dışı avcılıkla mücadelenin bir parçası olarak, deniz ve iç sulardaki av sahalarında, karaya çıkış noktaları dahil tüm güzergahlarda, tesislerde ve balık hallerinde çapraz denetimler gerçekleştiriliyor. Bu yılın ilk altı ayında toplam 79 bin denetim yapıldı. 2025 yılı için de 158 bin denetim yapılması öngörülüyor. Ayrıca, 200 bin metrekare terkedilmiş av aracı su kaynaklarından temizlenecek.
Mevcut stokların korunması ve sürdürülebilir işletmecilik için iç sularda gelecek yıl 70 milyon balık yavrusu salınacak. Yeni su ürünleri yetiştiriciliği alanlarının belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalar sonucunda, yıllık 7 bin 500 ton kapasiteli yeni bir alanın üretime açılması planlanıyor.
Küçük Ölçekli Balıkçılara Destek
Tarımsal Üretimin Planlanması Yönetmeliği kapsamında, su ürünleri stoklarının korunması ve sürdürülebilirliğin sağlanması için üretim planlaması sürecine girildi. Bu düzenlemeye göre, başta hamsi olmak üzere mavi yüzgeçli orkinos, deniz patlıcanı, inci kefali, tıbbi sülük, beyaz kum midyesi ve yılan balığı avcılığı, Türk somonu, çipura, levrek ve Akdeniz midyesi gibi türlerin yetiştiriciliği de planlama kapsamına alındı.
Ayrıca, avcılık ve yetiştiricilikte üretim faaliyetleri ve yeni türlerin desteklenmesi için AR-GE çalışmaları ile su ürünleri araştırma enstitülerinin altyapılarının güçlendirilmesi ve balıkçı barınaklarına yönelik ihtiyaç analizleri yapılmaya devam edilecek. Küçük ölçekli balıkçılığın ekonomik sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla, gelecek yıl tarımsal destekleme bütçesi kapsamında 15 bin küçük ölçekli balıkçının desteklenmesi hedefleniyor.
Kaynak: AA