Türkiye’nin birçok bölgesinde etkili olan ani soğuklar ve zirai don felaketi, tarım ürünlerinde ciddi kayıplara yol açtı. Tarımsal üretimin bel kemiği olan meyve ağaçları ve bağlarda büyük zararlar meydana gelirken, üreticiler tedirgin, yetkililer ise kapsamlı hasar tespit çalışmalarına başladı. Uzmanlara göre, zirai donun yol açtığı zararın boyutu önümüzdeki günlerde netlik kazanacak.
Eksi 15 Derecelik Soğuklar Kayısı, Elma, Ceviz ve Üzüm Bahçelerini Vurdu
Soğuk hava dalgası, bazı bölgelerde gece saatlerinde -14 ila -15 dereceye kadar düşerek meyve ağaçlarının çiçeklerini ve tomurcuklarını yok etti. Türkiye’nin önemli tarım merkezlerinden gelen haberler, 2024-2025 tarım sezonunun büyük risk altında olduğunu gösteriyor.
Malatya’da Kayısı Tamamen Zarar Gördü: 500 Milyon Dolar Kayıp
Dünya kuru kayısı üretiminin %85’ini karşılayan Malatya, zirai don felaketinden en ağır etkilenen illerin başında geliyor. Kar yağışının ardından yaşanan don, milyonlarca kayısı ağacını etkiledi.
Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, “Akşam saatlerinde başlayan karın ardından gelen don kayısı bahçelerinde büyük bir yıkıma neden oldu. Yıllık 500 milyon dolar gelir sağladığımız kayısı üretiminde neredeyse tüm ürünleri kaybettik,” dedi.
Malatya TSO Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu ise, “Bu afet, 6 Şubat’taki depremden sonra ikinci büyük felakettir. Malatya'nın genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilmesi gerekiyor,” çağrısında bulundu.
Karaman’da 16 Milyon Elma Ağacı Don Tehdidi Altında
Türkiye’nin en fazla elma ağacına sahip ili Karaman, don felaketinin bir diğer mağduru oldu. Sıfırın altında 11 dereceyi bulan sıcaklık, çiçek açma dönemindeki elma ağaçlarında ciddi zarara yol açtı.
Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram ve Elma Üreticileri Birliği Başkanı Celil Serin bahçelerde yaptıkları incelemelerde büyük verim kaybı yaşanacağını belirtti.
Çorum’da Ceviz Ağaçları Karardı: Üreticiler Destek Bekliyor
Çorum’un Oğuzlar ilçesi, Türkiye'nin önemli ceviz üretim merkezlerinden biri. Ancak, kar yağışı sonrası -9 dereceye kadar düşen sıcaklıklar, meyve ağaçlarını etkiledi.
Tomurcuklanan ceviz ağaçlarının dalları donla birlikte karardı.
Oğuzlar Ceviz Üreticileri Kooperatifi Başkanı Oğuz Hantal, “Bir tane bile sağlam ağacımız kalmadı. İlçemiz komple zarara uğradı,” diyerek destek çağrısı yaptı.
Manisa’da Üzüm Bağları Tehlikede
Türkiye’nin bağcılık merkezi Manisa’da da birçok ilçede yaşanan zirai don, üzüm bağlarında büyük hasar oluşturdu. Kırkağaç Ziraat Odası Başkanı Emin Özarı, ilçede birçok bağın zarar gördüğünü, bu yılki rekoltenin ciddi oranda düşeceğini belirtti.
Elazığ, Sivas ve Sakarya da Donun Etkisi Altında
- Elazığ’ın Keban ilçesinde kayısı, badem ve ceviz ağaçları zarar gördü. Üreticiler mahsulün büyük kısmının kaybedildiğini söylüyor.
- Sivas’ın Gürün ilçesinde, -15 dereceye düşen hava sıcaklığı, kayısı ağaçlarının çiçeklerinin dökülmesine yol açtı.
- Sakarya’da, nisan ayında etkili olan kar yağışı ve soğuk hava, çiçeklenen fındık bahçelerinde rekolte kaybı endişesini artırdı.
- Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Ali Şener Bayraktar, "Fındıkta mutlaka bir tahribat olacak, hasar boyutu havalar ısınınca belli olacak" dedi.
Tunceli’de Coğrafi İşaretli Dutlar Dondu
Tunceli’nin Çemişgezek ilçesine özgü, coğrafi işaretli Ulukale dutu, don felaketinin son mağduru oldu. Ulukale Dutu Üreticileri Kooperatifi Başkanı Necmettin Duman, “Cuma akşamı başlayıp cumartesi sabahına kadar süren dondurucu soğuk, tüm ürünlerimizi etkiledi,” diyerek bölge üreticisinin zor durumda olduğunu dile getirdi.
Zararın Boyutu Henüz Belirsiz, Ama Tablo Ağır
Zirai don, sadece ürün kaybı anlamına gelmiyor. Aynı zamanda çiftçilerin geçim kaynaklarını, yerel ekonomileri ve hatta ihracatı tehdit ediyor. Kayısı, elma, ceviz, üzüm, fındık ve dut gibi birçok tarım ürününde büyük rekolte kayıpları yaşanacağı tahmin ediliyor.
Destek Çağrısı: Tarım Sektörüne Acil Müdahale Gerekiyor
Çiftçiler ve tarım birlikleri, Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilan edilmesi ve devletin hızla devreye girerek:
- Zarar tespit çalışmalarını başlatmasını
- Tarım sigortası kapsamının genişletilmesini
- Maddi ve teknik destek sunulmasını talep ediyor.
Kaynak: bloomberght
