Fındık, belirli iklim ve toprak koşullarına ihtiyaç duyan bir bitki olup, bu nedenle dünyada yalnızca sınırlı bölgelerde yetiştirilmektedir. İşte fındığın yetişme koşulları ve başka yerlerde neden yetişmediğine dair yazımızı okumadan isterseniz Fındık Üretimi Yapan Ülkeler yazımızı da okuyabilirsiniz.
İklim Koşulları
Fındık, ılıman deniz iklimine ihtiyaç duyan bir bitkidir. Özellikle şu iklim özellikleri, fındık üretimi için idealdir:
Sıcaklık: Fındık bitkisi için yıllık ortalama sıcaklık 13-16°C civarında olmalıdır. Kış aylarında aşırı soğuk ve don olayları, fındık ağacına zarar verir. Aynı şekilde, yazın çok yüksek sıcaklıklar da bitkinin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu yüzden fındık, aşırı soğuk ya da sıcak olmayan bölgelerde yetişir.
Yağış: Fındık ağaçları bol yağış alan bölgeleri sever. Yıllık yağış miktarının 700-1000 mm civarında olması idealdir. Özellikle yaz aylarında yeterli suyun olması fındık verimi için önemlidir. Karadeniz gibi denize yakın bölgeler bu açıdan avantaj sağlar.
Nem: Fındık, deniz etkisi ile nemli bir havayı seven bir bitkidir. Denizden gelen nemli rüzgarlar, fındık ağaçlarının sağlıklı gelişmesini sağlar. Bu nedenle iç kesimlerde veya çok kuru bölgelerde fındık yetişmesi zorlaşır.
Toprak Yapısı
Fındığın yetişmesi için uygun olan toprak özellikleri şunlardır:
Verimli ve organik maddece zengin topraklar: Fındık bitkisi organik madde bakımından zengin, humuslu toprakları tercih eder. Bu tür topraklar, fındık köklerinin ihtiyacı olan besinleri sağlar ve bitkinin sağlıklı büyümesini destekler.
İyi drene edilmiş topraklar: Fındık bitkisi suyu sever, ancak fazla suya da dayanıklı değildir. Bu yüzden suyu iyi süzen, drenajı iyi olan topraklar tercih edilmelidir. Su birikmesi, kök çürümesine ve fındık veriminin düşmesine neden olabilir.
Asidik pH: Fındık için ideal toprak pH’ı 5.5-7.0 arasında olmalıdır. Hafif asidik topraklar, fındık köklerinin gerekli besinleri almasına yardımcı olur.
Neden Başka Yerlerde Yetişmez?
Fındık bitkisinin yalnızca belirli bölgelerde yetişmesinin başlıca sebepleri, ihtiyaç duyduğu özel iklim ve toprak koşullarına bağlıdır. Dünyada fındık yetiştirmeye yönelik yapılmış başarısız denemeleri merak ediyorsanız Fındık Yetiştirmek İçin Yapılmış Başarısız Girişimler başlıklı yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.
İklim Kısıtlamaları: Fındık, aşırı sıcak veya soğuk iklimlerde yetişemez. Tropikal, kutup, çöl ve aşırı sıcak olan yerlerde fındık bitkisinin gelişmesi mümkün değildir. Karadeniz ve Akdeniz iklimi gibi ılıman bölgeler bu bitki için en uygun koşulları sunar.
Toprak Koşulları: Her toprak yapısı fındık için uygun değildir. Fındığın, organik maddece zengin ve suyu iyi süzen topraklara ihtiyacı vardır. Bu nedenle çok kuru, çorak veya su geçirgenliği kötü olan topraklarda fındık üretimi verimsiz olur.
Nem Eksikliği: Fındık, deniz kenarındaki nemli bölgeleri tercih eder. Nemli hava, fındık ağaçlarının sağlıklı gelişmesini destekler. İç kesimlerde veya kurak bölgelerde nem eksikliği nedeniyle fındık yetiştirmek zordur.
Fındık yetiştirme koşulları oldukça spesifik olduğundan, dünya genelinde sadece uygun iklim ve toprak yapısına sahip belirli bölgelerde üretimi yapılabilmektedir. Bu nedenle, fındık üretimi Türkiye, İtalya, Gürcistan ve Amerika gibi sınırlı bölgelerle sınırlı kalmaktadır. Hatta Türkiye'de Karadeniz iklimi dışında yetişmesi çok zor bir bitkidir. bu nedenle dünya üretiminin %70'inden fazlası sadece Karadeniz bölgesinde yetişmektedir.
