Fındık üretimi, Türkiye’nin tarımsal ekonomisi için kritik bir öneme sahip. Ancak, doğal afetler, iklim değişiklikleri ve diğer çevresel riskler, fındık üreticilerini ciddi maddi kayıplarla karşı karşıya bırakabiliyor. Bu tür risklerin etkilerini en aza indirmek ve çiftçileri korumak amacıyla sigorta sistemleri devreye giriyor. Fındık üreticileri, bu sigorta sistemleri sayesinde doğal afetlerden kaynaklanan zararları telafi edebiliyor ve üretimlerini sürdürülebilir hale getirebiliyor. İşte fındık çiftçileri için sigorta sisteminin işleyişi ve doğal afetlere karşı alınan önlemler:
TARSİM: Tarım Sigortaları Havuzu
Türkiye’de tarımsal sigorta sisteminin temelini oluşturan TARSİM (Tarım Sigortaları Havuzu), fındık üreticilerinin karşılaştığı risklere karşı önemli bir koruma sunuyor. Bu sistem, devlet destekli bir yapı olup, fındık üreticilerini dolu, fırtına, don, sel, hortum, aşırı yağış gibi doğal afetlere karşı sigortalıyor. TARSİM kapsamında yapılan sigorta, fındık bahçelerinde meydana gelebilecek zararların büyük bir kısmını karşılıyor.
Sigorta Kapsamındaki Riskler
Fındık üreticilerinin karşılaştığı en büyük risklerden biri dolu ve don olayları. TARSİM sigorta sistemi, bu tür afetlerin yanı sıra:
- Fırtına ve kasırga,
- Aşırı yağışlar,
- Sel ve su baskınları,
- Kuraklık,
- Yıldırım düşmesi,
gibi pek çok doğal afeti kapsar. Bu sayede, fındık çiftçileri üretimlerini bu beklenmedik olaylara karşı güvence altına alabilirler.
Sigorta Kapsamına Dahil Olan Alanlar
Fındık sigortası, fındık bahçeleri, ürünler ve ağaçları kapsar. Bu kapsamda sigorta yaptıran çiftçiler, olası afetlerde ürün kaybı yaşadıklarında, sigortadan elde edecekleri tazminatla zararlarını telafi edebilirler. Ayrıca, fındık ağaçlarına zarar veren durumlar da sigorta kapsamına dahil olabilir, böylece sadece mahsul değil, uzun vadeli üretim de korunmuş olur.
Poliçe Desteği ve Prim Ödemeleri
TARSİM sigorta sisteminde devlet, poliçe primlerinin önemli bir kısmını karşılar. Bu destek, fındık çiftçileri için sigorta maliyetlerini düşürür ve daha fazla üreticinin sigortadan yararlanmasını sağlar. Çiftçiler, poliçe yaptırırken %50’ye varan devlet desteği alabilir ve geri kalan prim ödemesini daha uygun koşullarda yapabilirler. Bu da sigorta sisteminin daha erişilebilir ve cazip hale gelmesini sağlar.
Sigorta İşlemleri ve Zarar Tespiti
Doğal afet sonrasında fındık çiftçileri, sigorta şirketi veya TARSİM’e başvurarak zararlarının tespit edilmesini talep edebilirler. Sigorta eksperleri, zarar gören alanları inceleyerek hasar tespiti yapar ve rapor oluşturur. Bu rapor doğrultusunda çiftçilere tazminat ödemeleri gerçekleştirilir. Hasar tespit süreci ne kadar hızlı tamamlanırsa, çiftçilerin kayıplarının karşılanması da o kadar kısa sürede yapılır.
Doğal Afetlere Karşı Alınabilecek Diğer Önlemler
Fındık üreticilerinin sadece sigorta ile değil, doğal afetlere karşı ek önlemler alması da büyük önem taşır. Örneğin:
Dolu Filesi Kullanımı: Dolu riskine karşı bahçelere dolu filesi kurulması, ürünlerin zarar görmesini önler.
Rüzgar Perdeleri: Fırtına ve kuvvetli rüzgarlara karşı rüzgar perdeleri kullanarak, ağaçların devrilmesi ve dalların kırılmasını engellemek mümkün.
Don Olaylarına Karşı Isıtma Sistemleri: Soğuk havalarda don riskini azaltmak için fındık bahçelerine ısıtma sistemleri kurulabilir veya ağaçların etrafında saman ve diğer malzemeler kullanılarak ısı muhafaza edilebilir.
Sonuç
Fındık üreticileri için doğal afetlere karşı sigorta sistemi, hem ekonomik hem de psikolojik güvence sağlar. Üretim kayıplarının telafisi için TARSİM’in sunduğu devlet destekli tarım sigortaları, çiftçilerin doğal afetlerden etkilenmeden sürdürülebilir bir şekilde üretim yapmalarını sağlar. Bunun yanı sıra, çiftçilerin sigorta dışında dolu filesi ve rüzgar perdeleri gibi ek önlemler alması da afetlerin zararlarını en aza indirecektir. Fındık tarımında sürdürülebilirlik ve verimlilik için sigorta sisteminden yararlanmak büyük bir adım olacaktır.