Karadeniz’in en değerli tarım ürünlerinden biri olan fındık, 12 Nisan’da yaşanan zirai donun ardından büyük bir belirsizlikle karşı karşıya kaldı. Bahçelerdeki zarar henüz netleşmemişken, fındık fiyatlarında yaşanan ani yükseliş üreticileri şaşkına çevirdi. Sektör temsilcileri, iç pazar ve ihracatta zor bir yılın kapıda olduğunu belirtiyor.
Zirai Don Etkisi 30-40 Yılın En Ağırlarından
Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Başkanı Cem Şenocak, bu yılki don olayının son 30-40 yılın en geç ve en etkili zararlarından biri olduğunu söyledi. Özellikle Ordu’daki yüksek rakımlı bahçelerde ciddi zararlar olduğunu ifade eden Şenocak, “1200-1300 metreye kadar uzanan alanlardaki fındıklar ciddi şekilde etkilendi. Çotanak sayımları yapılmadığı için net zarar henüz bilinmiyor” dedi.
Fiyatlar Yükselişte, Piyasa Net Değil
Don olayının ardından serbest piyasada fındık fiyatları 130-140 TL seviyelerinden 160-180 TL’ye kadar çıktı. Şenocak, bu hareketliliğin tamamen spekülatif olduğunu belirterek, “Alıcı ve satıcı net değil. Fiyatlar zamanla arz-talep dengesine göre oturacaktır” dedi.
TMO Satışta, Yeni Sezon Endişesi Sürüyor
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ait fındık stoklarının satışına devam ediyor. 2022 mahsulü için kilogram fiyatı 125 TL, 2023 için 135 TL, 2024 için ise 145 TL olarak belirlenmiş durumda. Ancak sektör temsilcileri bu fiyatların gözden geçirilmesi gerektiğini savunuyor. Donun etkileri nedeniyle yeni sezonda fiyatların daha da artabileceği değerlendiriliyor.
Tahmini Kayıp 150 Bin Ton
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Fındık Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, don nedeniyle 13 ilde toplamda 150 bin tonluk, yaklaşık %20’lik ürün kaybı yaşandığını açıkladı. Bu kaybın bölge ekonomisine etkisinin yaklaşık 30 milyar TL olacağı tahmin ediliyor.
Üretici “Yalancı Bahar”dan Yakınıyor
Fındık üreticisi Osman Çakmak da Mart ayındaki "yalancı bahar" sonrası gelen donun ciddi hasara yol açtığını belirtti. 50 randımanlı fındık için fiyatların 180 TL'ye ulaştığını ifade eden Çakmak, bu süreçte yapılan spekülatif açıklamaların sektöre zarar verdiğini söyledi. “Fındık sektörü her yıl ciddi risklerle karşı karşıya. Bu spekülasyonlar üreticinin moralini bozuyor” dedi.
16 Nisan Serbest Piyasa Fındık Fiyatları (Kg/TL)
| İl | Sivri | Levant | Giresun |
|---|---|---|---|
| Düzce | 150,00 | 159,50 | 164,50 |
| Giresun | 150,00 | 170,25 | |
| Ordu | 152,75 | 158,00 | 167,50 |
| Sakarya | 151,30 | 158,00 | 163,50 |
| Samsun | 152,75 | 158,00 | 164,50 |
| Trabzon | 152,75 | 158,00 | 163,88 |
| Zonguldak | 149,50 | 157,25 | 163,50 |
Kaynak: Ekonomim
