Giresun Üniversitesi’nde 9-10 Aralık 2024 tarihlerinde düzenlenen “Fındık Tarımında Yapay Zekâ ve Teknoloji Kullanımının Yol Haritasının Belirlenmesi” Çalıştayı, fındık tarımında teknolojik dönüşümü destekleyecek öneriler ve somut adımları içeren sonuç bildirgesini açıkladı. Çalıştayda, fındık bakımında ve hasadında robotların kullanımından yapay zekâ tabanlı karar destek sistemlerine kadar geniş bir yelpazede öneriler ele alındı.
Yapay Zekâ ile Tarımsal Rekabet Gücü Artırılacak
Sonuç bildirgesinde, yapay zekânın ve ileri teknolojilerin fındık tarımındaki etkileri vurgulandı. Özellikle iş gücü yetersizliği, iklim değişikliği ve verimlilik sorunlarına çözüm sunabilecek teknolojik uygulamaların, Türkiye’nin tarımsal üretimde rekabet gücünü artıracağı ifade edildi.
Çalıştayın Öne Çıkan Konuları
Çalıştay kapsamında gerçekleştirilen beş oturumda, 455 katılımcının yer aldığı 21 sunum yapıldı. Ele alınan başlıklar arasında şunlar öne çıktı:
- Dünya Tarımında Teknoloji ve Yapay Zekâ
- Toprak, Bitki Besleme ve Su Yönetimi
- Bulut Mimarisi ve Yapay Zekâ Kullanımı
- Hastalık-Zararlı Mücadelesi ve Rekolte Çalışmaları
- Hasat ve İşleme Kayıplarının Azaltılması
Fındık Tarımında Yapay Zekânın Katkıları
Bildirgeye göre, fındık tarımında yapay zekâ ve teknolojinin sunduğu fırsatlar şu başlıklar altında toplandı:
1. Veri İşleme ve Dijitalleşme
- Sensör Sistemleri: Toprak, hava durumu, bitki sağlığı ve verimlilik gibi verilerin sensörlerle toplanması.
- Merkezi Veri Platformu: Çiftçilerin kolayca erişebileceği bir bilgi paylaşım ağı oluşturulması.
- Veri Güvenliği: Veri güvenliği ve gizliliği için ulusal standartların geliştirilmesi.
2. Otomasyon ve Robotik Sistemler
- Hasat ve Bakım Robotları: Hasat, budama ve bakım süreçlerinde kullanılacak robotların geliştirilmesi.
- Yerel Çözümler: Yerli ve milli otomasyon sistemlerinin teşvik edilmesi, teknolojik bağımsızlığın güçlendirilmesi.
3. Verimlilik ve Sürdürülebilirlik
- Erken Uyarı Sistemleri: Hastalık ve zararlılara karşı yapay zekâ tabanlı erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi.
- Rekolte Tahmin Modelleri: Verimlilik tahminlerini optimize edecek yapay zekâ tabanlı modellerin oluşturulması.
- Eğitim Programları: Fındık tarımı ve yapay zekâ konularında çiftçilere eğitim verilmesi.
Stratejik Planlama ve Yeni Projeler
Fındık tarımının Türkiye’nin tarımsal gelirinde birinci sırada yer aldığına dikkat çekilen bildirgede, sürdürülebilirlik ve verimlilik odaklı bir yol haritası oluşturulması gerektiği belirtildi. Bununla birlikte, aşağıdaki projelerin desteklenmesinin önemi vurgulandı:
- Fındık Bahçelerinin Yenilenmesi: Verim ömrünü tamamlayan fındık bahçelerinin yenilenmesi ve teraslama çalışmaları.
- İnovatif Tarım Makineleri: Teknolojik tarıma geçişle üretim maliyetlerinin düşürülmesi.
- Katma Değerli Ürünler: Fındığın yenilebilen ve yenilemeyen kısımlarını kullanarak yüksek katma değerli ürünler geliştirilmesi.
Çalıştayın Genel Değerlendirmesi
Sonuç bildirgesi, yapay zekâ ve teknolojinin fındık tarımına entegre edilmesiyle sürdürülebilir üretimin sağlanacağını ve Türkiye’nin bu alanda liderlik konumunu pekiştireceğini vurguladı. Tarımsal süreçlerde dijitalleşme, eğitim ve iş birliğinin artırılması, sektörün geleceği için kritik öneme sahip stratejiler olarak öne çıktı.
Sonuç
Bu çalıştay, fındık tarımında teknolojik dönüşümün başlangıcı olarak değerlendirilirken, Türkiye’nin tarımsal kalkınma vizyonuna katkı sağlayacak projelere rehberlik etmeyi hedefliyor.
Kaynak: Ordu Olay
