Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi’nde fındık üreticileri, iklim değişikliğinin getirdiği tehditlerle karşı karşıya. Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun’daki milyonlarca üreticiyi uyaran Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İslam Saruhan, iklim değişikliğinin fındık üretim kalitesi ve miktarı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabileceğini belirtti.
İklim Değişikliği ve Tarımsal Zararlılar
Küresel ısınmanın zararlı böceklerin gelişim döngüsünü hızlandırdığına dikkat çeken Saruhan, sıcaklıkların artmasının zararlıların coğrafi yayılımını genişleteceğini ve popülasyon büyüklüğünü artıracağını vurguladı. Özellikle fındık kurdu, fındık kokarcası, Mayıs böcekleri ve kozalak akarları gibi zararlıların etkilerinin artması bekleniyor. Kışların daha ılık geçmesiyle birlikte, bu zararlıların kışı canlı geçirme oranları yükselecek, dolayısıyla üretime olan zararları da büyüyecek.
Saruhan, “Zararlıların bir yılda verdikleri nesil sayısının artmasıyla birlikte fındık üretimi kalite ve miktar bakımından olumsuz etkilenecektir. Üreticiler bu sorunla mücadele için daha fazla önlem almak zorunda kalacaktır” dedi.
Fındık Ağaçlarında Görülen Olumsuzluklar
Araştırmaya göre, küresel ısınmanın bitkisel üretime etkileri sadece zararlı böceklerle sınırlı değil. Artan karbondioksit (CO2) seviyelerinin, fındık bitkilerinin yaprak, sürgün ve meyvelerine zarar verdiği ve patojenlerin bitkilere daha kolay nüfuz etmesine neden olduğu belirtiliyor. Ayrıca, yapraklardaki stoma yoğunluğunun azalması, patojenlerin gelişimini engelleyebileceği gibi bazı durumlarda fındık köklerinde mikorhiza yoğunluğunun artmasına neden olabiliyor.
Bölgesel Isınma ve Fındık Kalitesi
Son yüzyılda dünya yüzey sıcaklığında yaklaşık 0,6°C’lik bir artış yaşandığını belirten Saruhan, bu durumun böceklerin davranışlarını, dağılımlarını ve üremelerini etkileyen en önemli çevresel faktörlerden biri olduğunu söyledi. Böcek türlerinin yayılma sınırlarının her on yılda yaklaşık 6,1 kilometre kuzeye ve 6,1 metre daha yüksek bölgelere doğru kaydığı tespit edilmiş durumda.
Küresel Mücadele Gerekiyor
Saruhan, iklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerindeki etkilerinin sadece Türkiye ile sınırlı olmadığını belirterek, “Ekosistemin korunması, besin zincirinin devamlılığı ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için küresel ısınmayla mücadele tüm dünya ülkeleri için öncelikli bir konudur” dedi.
Fındık Üreticileri İçin Öneriler
Uzmanlar, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini minimize etmek için bölgedeki fındık üreticilerinin bilinçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Zararlılarla mücadelede biyolojik yöntemlerin desteklenmesi ve tarımsal ilaçlamanın doğru bir şekilde yapılması büyük önem taşıyor. Ayrıca, küresel ölçekte alınacak iklim önlemlerine katkı sağlanmasının, üretim kayıplarının önüne geçmek adına kritik bir adım olduğu ifade ediliyor.
Karadeniz Bölgesi’nin en önemli geçim kaynağı olan fındık, değişen iklim koşullarında hayatta kalmak için acil önlemler alınmasını gerektiriyor.
Kaynak: Günebakış
