Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, fındık ve diğer tarımsal ürünlerde ciddi zararlara yol açan kahverengi kokarca zararlısı hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Bayraktar, bu istilacı türün hem üreticileri hem de ülke ekonomisini tehdit ettiğini vurguladı.
Fındık Üretiminde Büyük Tehdit
Bayraktar, "Kahverengi kokarca zararlısı, stratejik öneme sahip fındık için son yılların en büyük sorunu haline geldi. Türk fındığı, dünya üretiminin %64’ünü karşılayarak liderliğini sürdürüyor. Ancak bu zararlı kontrol altına alınamazsa, üretim ve ihracat ciddi şekilde etkilenecek" dedi.
2017 yılında Gürcistan’dan yayılmaya başlayan kahverengi kokarca, şu anda Karadeniz bölgesindeki tarımsal üretimi tehdit ediyor. Fındığın yanı sıra 300’den fazla tarımsal ürüne zarar veren bu zararlı, Türk fındığının kalitesini ve rekoltesini düşürerek üreticileri mağdur ediyor.
Zararın Boyutları ve Ekonomik Kayıplar
- Geçen yılki zarar: Fındıkta %25’e varan kayıplar görüldü.
- Bu yıl: Randımanda %30-35 oranında düşüş, küflü ve çürük ürün oranında ise %40’a varan artış yaşandı.
- Tahminler: Tedbir alınmazsa zarar %50 ila %75 arasında olabilir. Bu durum, 2 milyar doları aşan ihracat gelirine ciddi darbe vurabilir.
Bayraktar, kahverengi kokarcanın neden olduğu kayıplar yüzünden üreticilerin ürünlerini satmakta zorlandığını, piyasa fiyatlarının da Toprak Mahsulleri Ofisi’nin açıkladığı fiyatların altında oluştuğunu belirtti.
Mücadele İçin Alınan Tedbirler
Bayraktar, kahverengi kokarca ile mücadele için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2023-2025 yıllarını kapsayan bir eylem planı başlattığını ifade etti. Bu kapsamda alınan önlemler şunlardır:
- Feromon Tuzakları: Zararlının yayılımını kontrol etmek için Karadeniz bölgesinde 3.500’e yakın feromon tuzak dağıtıldı.
- Samuray Arısı: Zararlıyla biyolojik mücadele için 207 bin 286 samuray arısı üretilerek doğaya salındı.
- Biyoteknik ve Kimyasal Mücadele: Çevre dostu yöntemlerle zararlıların kontrol altına alınması için biyolojik mücadeleye öncelik veriliyor.
- Tazminat ve Destek Talepleri: Zarardan etkilenen üreticilere destek verilmesi amacıyla tazminat ödemesi ve ilaç desteği sağlanması talep ediliyor.
Üreticilere ve Kurumlara Çağrı
Bayraktar, kahverengi kokarcaya karşı mücadelenin sürekliliğinin önemine dikkat çekerek, "Bu zararlı yok olana kadar mücadeleye devam etmeliyiz. Üreticiler, evlerinde veya depolarında gördükleri kahverengi kokarcaları imha etmeli ve ilgili kurumlarla irtibata geçmelidir" dedi.
Ayrıca şu önerilerde bulundu:
- Zararlı böceğin kışladığı alanlar kontrol edilmeli.
- Nisan ve Mayıs aylarında tarımsal alanlarda ruhsatlı bitki koruma ürünleriyle ilaçlı mücadele yapılmalı.
- Zarardan etkilenen üreticilerin borçlarının düşük faizli veya faizsiz olarak ertelenmesi sağlanmalı.
Kahverengi Kokarca Sadece Fındıkla Sınırlı Değil
Kahverengi kokarcanın sadece fındıkta değil, elma, armut, turunçgiller, ceviz, mısır ve sebzeler gibi 300’den fazla üründe zarar verdiğini vurgulayan Bayraktar, bu istilacı türün kontrol altına alınmaması durumunda tarımsal üretimde telafisi imkansız kayıplar yaşanabileceğini söyledi.
Bayraktar, kahverengi kokarca ile mücadelenin topyekûn bir seferberlik gerektirdiğini belirterek, "Tüm kurumlar, üreticiler ve halk olarak iş birliği yapmalı ve bu sorunun üstesinden gelmeliyiz. Bu mücadelede başarının yolu, bilinçli ve kararlı adımlardan geçiyor" dedi.
Kaynak: İHA